Ergonomisch verantwoord werken

Wanneer is een bureau of bureaustoel ergonomisch verantwoord? Op Europees niveau zijn normen vastgelegd. Voor bureaus is dat de Arbo norm NEN 2449 en voor (bureau)stoelen de norm NEN-EN 1335. Voor de Nederlandse markt is er specifiek een aanvulling in de vorm van NPR 1813. Het assortiment van Multi Ratio is zorgvuldig samengesteld aan de hand van deze normen. Hierdoor bent u verzekerd dat uw werkplek voldoet aan de Arbo eisen voor een verantwoorde en ergonomische werkplek. Op deze pagina geven wij toelichting hoe een werkplek het beste kan worden ingesteld. Daarnaast geven we toelichting op de meest voorkomende instelbare mogelijkheden van een bureaustoel.

Geschreven door Evaline
20 februari 2018
8 minuten leestijd

Bureaustoelen

Het uitgangspunt voor het instellen van uw werkplek is de bureaustoel.

De voeten moeten plat op de grond staan, of op een voetensteun.
De rugleuning staat rechtop en vast. De rug moet steun krijgen van de bekken tot aan de schouderbladen.
De bovenbenen zijn horizontaal en maken een hoek van ongeveer 90° met de onderbenen. Hierop stelt u de stoelhoogte in.
Tussen de zitting en de knieholte moet ongeveer 10 centimeter ruimte zitten.
Vanuit deze houding gaan we de armleggers instellen. Schouders hangen ontspannen en zijn niet opgetrokken. De bovenarmen hangen recht naar beneden. De elleboog staat in een hoek van 90° en steunt op de armlegger. Van belang is dat in ieder geval de schouders niet omhoog worden gedrukt. Een goede instelling van de armleggers zorgt ervoor dat deze overeenkomt met de hoogte van het bureau. Is dit niet zo, dan gaan we het bureau in hoogte instellen en niet de bureaustoel of de armleggers.

Wij adviseren wel om af en toe van zitpositie te wisselen, om de doorbloeding te stimuleren en spierklachten te voorkomen.

Ergonomisch werken

Ergonomisch verantwoord werken

Instelmogelijkheden bureaustoelen

Hieronder wordt toelichting gegeven op de meest voorkomende verstelbare mogelijkheden. Deze kan als als handleiding dienen om tot een zo goed mogelijke zithouding te komen.

- Een mechanisme dat vanuit een zittende positie aangepast kan worden, is 'verstelbaar'.
- Een mechanisme dat niet vanuit een zittende positie aangepast kan worden, is 'instelbaar'.

Zithoogte
De zithoogte is bij een bureaustoel altijd verstelbaar. Hierdoor kan een optimale hoek van 90 graden tussen de boven- en onderbenen gemaakt worden. De voeten moeten hierbij plat op de bodem geplaatst kunnen worden, of op een voetensteun. Een bureaustoel moet minimaal 40 - 51 cm verstelbaar kunnen zijn. De aanvullende NPR 1813 norm geeft aan 41 - 55 cm.

Zitdiepte
Vaak wordt dit ook een schuifzitting genoemd. Het uitgangspunt is dat er ongeveer 10-15 cm diepte tussen de zitting en de knieholte moet zitten. In de voorste stand mag de achterrand van de zitting niet worden gevoeld. De zitting zelf moet zoveel mogelijk vlak zijn en een aflopende rand hebben.

Rughoogte
Van belang is dat de bolling van de rugzitting zo goed mogelijk aansluit op de holling van uw rug. Dit voorkomt ongemakkelijk zitten en zorgt voor een correcte ondersteuning van uw bekken. De beweging van de schouders en armen mogen niet worden belemmerd.

Instelbare lendesteun
Een aantal bureaustoelen hebben als optie een instelbare lendesteun. Hierbij kan de hoogte en/of de diepte van de lendesteun ingesteld worden naar de holling van uw rug. Zo wordt er extra comfort en ondersteuning gecreëerd.

Synchroonmechanisme
Een synchroonmechanisme zorgt ervoor dat de zitting van de bureaustoel is afgestemd op de beweging van de rug. De beweging van de rug is groter dan de beweging van de zitting. Meestal in een verhouding 1:2 of 1:3. Het lichaam wordt optimaal ondersteund in elke positie. Het synchroonmechaniek is instelbaar op lichaamsgewicht, zodat altijd de juiste tegendruk wordt gegeven.

Kantelmechanisme
Hierbij worden de rugleuning en de zitting als één geheel gekanteld. Het kantelpunt bevindt zich ongeveer in het midden, onder de zitting. Wanneer u achterover beweegt, worden de voeten iets opgetild. Vaak zien we een kantelmechanisme bij stoelen waarbij de rug en zitting één geheel vormen.

Neigmechanisme
De rugleuning volgt de beweging van het bovenlichaam d.m.v. een (gasveer). De zitting blijft in dezelfde positie.

Armleggers (2D, 3D of 4D)
De mate waarin armleggers te verstellen zijn kan erg verschillen. Soms bieden we een bureaustoel aan waaruit meerdere soorten armleggers selecteerbaar zijn. Soms zijn dit vaste armleggers. Vaak spreken we van 2D, 3D, of 4D armleggers. 2D armleggers zijn in hoogte en breedte te verstellen. 3D armleggers zijn daarnaast in diepte te verstellen en 4D armleggers zijn daarnaast te draaien.

Heb jij rugklachten? Lees dan eens ons blog: Met een ergonomische bureaustoel rugklachten voorkomen!

Bureaustoelen: NEN-EN 1335

NEN-EN 1335 is een (Europese) norm voor afmetingen en veiligheidseisen waaraan eenergonomische bureaustoel moet voldoen om zich ergonomisch verantwoord te mogen noemen. De afmetingen zijn gebaseerd op de gemiddelde lichaamsafmetingen. De stoel wordt daarnaast aan een aantal veiligheidsbeproevingen onderworpen. Hieronder volgt een korte samenvatting van de belangrijkste normen.

Zithoogte is verstelbaar van 41 - 51 cm
Zittingdiepte is minimaal 38 cm en verstelbaar tot minimaal 40 cm
Zitbreedte van minimaal 40 cm
De zithelling bedraagt minimaal -7° naar achteren en -2° naar voren, vast te zetten
Lendensteun is verstelbaar van 17 - 22 cm
De afstand tussen de armleggers is minimaal 46 - 51 cm
De hoogte van de armleggers is minimaal 20 - 25 cm
De rughoogte is minimaal 22 cm
De zitting en bovenkant rugleuning hebben aflopende delen
De bureaustoel heeft geen scherpe, uitstekende delen

Bureaustoelen: NPR 1813

NPR 1813 (Nederlandse Praktijkrichtlijn) geeft richtlijnen en uitbreidingen op de Europese norm EN 1335 voor bureaustoelen en de normen NEN-EN 527 en NEN 2441. Met de maatvoering is rekening gehouden met de lichaamsmaten van de Nederlandse beroepsbevolking, die zeer breed verspreid is. Dankzij de NPR 1813 richtlijn kan minstens 95 procent van de beroepsbevolking gebruik maken van de bureaustoel.

NPR 1813 voor bureaustoelen betekent:

Een ergonomische en verantwoorde stoel.
De zithoogte is verstelbaar van 41 tot 55 cm.
De zitting is vlak, minimaal 40 cm breed en 44 cm diep en heeft een verstelbare hellingshoek van -7 tot +3 graden, vast te zetten op een hoek van -3 graden.
De voor- en achterzijde van de zitting en de boven- en onderzijde van de rugleuning zijn afgerond.
De zitdiepte is verstelbaar van 38 tot 48 cm.
De voorzijde van de rugleuning is vloeiend, zonder knikken of hoeken met een horizontale straal van 40 cm of meer.
De breedte van de rugleuning is minimaal 36 en maximaal 46 cm, de lengte minimaal 37 cm.
De lendensteun is verstelbaar in hoogte: het middelpunt van de steun is tenminste verstelbaar tussen 17 en 23 cm boven de zitting.
De armsteun heeft een verstelbare hoogte van 20 tot 30 cm en is minimaal 5 cm breed en 20 cm lang.
De afstand tussen de armsteunen is instelbaar tussen 36 en 51 cm.
De afstand van de voorzijde van de armsteun tot de voorzijde van de zitting is minimaal 20 cm.
Het onderstel heeft 5 zwenkwielen en is draaibaar.
De afstand tussen de draaias en de vloer is minimaal 2 cm.
De stoel is veilig en stabiel en heeft geen scherpe of uitstekende delen.

Bureaus

Een ergonomisch verantwoord bureau is in hoogte instelbaar van 62 - 82 centimeter. Er zijn tegenwoordig echter ook bureaus die tot 84 centimeter instelbaar zijn. Wanneer er sprake is van een vast bureau of tafel, is een hoogte van 74 - 76 centimeter gewenst. Let wel dat een vaste plek eventueel met houten blokken o.i.d. verhoogd moet worden om tot de juiste hoogte te kunnen komen.

- Een bureau die vanuit een zittende positie in hoogte is aan te passen, is hoogte 'verstelbaar'. Voorbeelden: Slingerverstelbare bureaus en elektrisch verstelbare bureaus. Deze bureaus worden vaak voor flexwerkplekken gebruikt, aangezien deze vaker versteld moeten worden.
- Een bureau die niet vanuit een zittende positie in hoogte is aan te passen, is hoogte 'instelbaar'. Deze bureaus zijn geschikt voor mensen met een individuele werkplek.

Meer weten over alle verschillende instelmogelijkheden? U leest hier meer over op onze pagina verstelbare bureaus.

Wanneer de bureaustoel is ingesteld, wordt pas het bureau en het beeldscherm ingesteld.

Het bureau dient in hoogte ingesteld te worden zodat uw schouders kunnen afhangen en de ellebogen op het blad kunnen rusten.
De bovenkant van het beeldscherm staat op ooghoogte. U mag best iets naar beneden kijken, maar niet omhoog.
Stel de helderheid en het contrast zo in, dat u donkere letters op een lichte achtergrond ziet.
Werkt u veel met teksten overtypen? Dan kunt u het beste een documentenhouder plaatsen, zodat de teksten op ooghoogte recht voor u staan.
De kijkafstand moet ten minste 50 cm van het beeldscherm bedragen.

Zorg voor een natuurlijke en ontspannen houding. Blijf vooral niet steeds in dezelfde houding zitten. Onze zit-sta stoelen bieden hiervoor de perfect oplossing. Beweging is belangrijk om te zorgen voor een goede doorbloeding. Doe desnoods een aantal oefeningen om uw lichaam in beweging te brengen. Let er echter wel op dat u geen scheve werkhoudingen gaat aannemen. Het beste is ook om na een uur beeldschermwerk tien minuten pauze te nemen.

Slingerbureaus
In hoogte verstelbare slingerbureaus zijn zeer geschikt als flexplek voor meerdere gebruikers die hun eigen hoogte nodig hebben. Met een soepele draai aan de slinger kan het bureau in hoogte versteld worden. De slinger is te verwijderen, zodat deze nooit in de weg zit tijdens het gebruik van het bureau.

Elektrisch verstelbaar bureau
De elektrische bureaus kennen een eenvoudige en simpele manier om de hoogte in te stellen. Door een simpele druk op de knop van de hoog-laag bediening kan snel de hoogte worden aangepast naar de gewenste hoogte van de gebruiker. Hierdoor zijn de elektrische bureaus bij uitstek geschikt als flexplek. Elektrisch verstelbare bureaus worden dan ook vaak toegepast in ziekenhuizen, callcenters en op kantoren waar flexplekken gewenst zijn.

Zit-sta bureaus
Steeds vaker worden zit-sta bureaus toegepast. Deze populaire bureaus kenmerken zich doordat het bureau een groter verstelbereik heeft. Het is bewezen dat afwisselend staand en zittend werken de doorbloeding in het lichaam verbeterd, rugklachten voorkomt en ziekteverzuim terugdringt. Des te meer redenen om nu een zit-sta bureau aan te schaffen. De bureaus zorgen voor een zeer ergonomisch verantwoorde werkhouding.

Bureaus: NEN 2449

NEN 2449 beschrijft een aantal criteria waaraan een bureau of werktafel moet voldoen voor langdurig, veilig en ergonomisch werken. Hieronder staan de belangrijkste omschreven. Soms wordt er gesproken over de norm EN 527, deze overlapt echter voor een groot deel de norm NEN 2449, waardoor deze normen in nog prima gehanteerd kunnen worden.

Het werkblad moet tenminste 120 x 80 cm zijn.
Er mag niet teveel licht worden weerkaatst op het werkblad.
De hoogteverstelling moet tenminste 62-82 cm zijn.
Bij een vast bureau 75- 76 cm (alleen korte tijd te gebruiken, of het bureau verhogen).
Voorzien van kabelmanagement.
Vrije beenruimte van tenminste 80 cm.

Persoonlijk advies nodig?

Wilt u graag meer weten over ergonomisch verantwoord werken? Bekijk dan eens onze 10 tips over gezond werken. Daarnaast geeft Multi Ratio u graag advies op maat. Onze verkoopmedewerkers weten alles over ergonomisch verantwoord werken. Wilt u graag persoonlijk advies? Neem dan nu contact met ons op!

U kunt ons bellen via 0314 - 399 088 of een mailtje sturen naar [email protected]. Onze medewerkers helpen u dan graag verder!